پنجشنبه ۱۸ خرداد ۱۳۹۶ - ۰۵:۰۴

قدیمی ترین کتابخانه عمومی تهران مقاوم سازی می شود؛

کتابخانه پارک شهر، خدمات جدید با حفظ خاطره ها

کتابخانه عمومی پارک شهر

نهاد کتابخانه های عمومی کشور به منظور ارائه خدمات کتابخانه ای جدید و استاندارد، مقاوم سازی قدیمی ترین کتابخانه عمومی شهر تهران را با حفظ اصالت تاریخی و میراث فرهنگی در دستور کار خود قرار داده است.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور به نقل از ایرنا، از آنجا که یکی از عوامل مهم در استفاده از کتابخانه های عمومی از سوی اعضاء، موضوع کیفیت ساختمان و زیر ساخت کتابخانه است، بازسازی و شاداب سازی کتابخانه های عمومی همواره یکی از برنامه های اصلی نهاد کتابخانه های عمومی بوده است که در همین راستا از سال ۱۳۹۴ تا پایان سال گذشته ۱۶ باب کتابخانه مورد بازسازی و شاداب سازی قرار گرفت.  
کتابخانه مرکزی پارک‌شهر در محوطه پارک‌شهر، یکی از محله‌های قدیمی شهر تهران در منطقه ۱۲ واقع شده که به‌دلیل قدمت و وسعت خود، همواره یکی از پر مراجعه‌ ترین کتابخانه‌های عمومی شهر تهران بوده است.  
این کتابخانه که از سال ۱۳۴۰ فعالیت خود را در مجموعه پارک‌شهر آغاز کرده بود، در سال ۱۳۵۰ به ساختمان فعلی که حدود ۵۰ سال قدمت دارد، منتقل شد.  
این بنا که طی این ۵۰ سال تنها با برخی تعمیرات سطحی به ارائه خدمات کتابخانه ‌ای به مراجعه‌کنندگان می‌پرداخت، در نهایت طی سال‌های گذشته با مشکلات زیرساختی مختلفی روبه‌رو شد و همواره مورد اعتراض کاربران و اعضاء کتابخانه بود. بر این اساس مسئولان نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور برطرف کردن این مشکلات را در دستور کار خود قرار دادند و کار بازسازی و مقاوم‌سازی این بنا از تیر ماه سال گذشته آغاز شد.  
مدیر کل کتابخانه‌های عمومی استان تهران در این باره گفت: طبیعتا طی پنج دهه‌ای که از عمر این بنا می‌گذرد، تمام زیرساخت‌های بنای کتابخانه عمومی پارک شهر اعم از لوله‌کشی آب، فاضلاب، گاز، سیم‌کشی برق، تاسیسات سرمایشی و گرمایشی، طی سال‌های زیاد عمر این بنا، دچار معایب اساسی شده بود که این موضوع مشکلات بسیاری را برای اعضای کتابخانه ایجاد کرده بود، به طوری که به این نتیجه رسیدیم تا تمهیداتی را برای بهره وری بیشتر و ارائه خدمات مناسب‌تر بکار بگیریم.
به گفته علی نیکنام، قطع شدن گاه و بی‌گاه برق، اشکالات سیستم سرمایش و گرمایش، خرابی دیوارها و مشکلات سرویس بهداشتی ساختمان که اعضا مجبور می‌شدند از سرویس‌های داخل پارک استفاده کنند، از عمده‌ترین مشکلات بنای کتابخانه عمومی پارک شهر بود. زیرزمین این بنا نیز در دوره‌ای که تصمیم به مقاوم‌سازی گرفته شده بود، به دلیل کمبود اعتبارات نیمه‌کاره رها شده بود و عملا این قسمت از بنا بلااستفاده مانده بود.  
وی افزود: با توجه به گشایش اعتباری که (از محل دریافت نیم‌درصد شهرداری‌ها) ایجاد شده بود تصمیم بر آن شد که بعد از ۵۰ سال بر روی این بنا با حفظ اصالت و ارزش تاریخی بنای کتابخانه تعمیرات اساسی انجام شود. اما از آنجا که این ساختمان در بافت قدیمی پارک‌شهر بود، سازمان میراث فرهنگی طی نامه ای با اشاره به ارزش های تاریخی و میراث فرهنگی این بنا، شرایط مقاوم سازی آن را اعلام کرد که اداره کل کتابخانه های عمومی استان تهران بر اساس بند ۲ این نامه برنامه ریزی و اجرای این پروژه را در دستور کار خود قرار داد.  
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان تهران در ادامه به روند اخذ مجوزهای لازم از شهرداری، میراث فرهنگی اشاره کرد و گفت: با توجه به اینکه در بافت فرسوده قرار دارد و جمعیتی که از این کتابخانه استفاده می‌کنند جمعیت بسیاری خواهند بود، لازم بود تا طراحی‌های لازم برای میزبانی شایسته از مردم و مراجعه کنندگان صورت گیرد و بحث مقاوم‌سازی نیز به دقت انجام شود بر این اساس کارشناسان اداره کل عمرانی نهاد به دقت این طرح را بررسی کردند و در نهایت طرح نهایی با شرکت ‌هایی دارای صلاحیت‌های لازم به مناقصه گذاشته شد، و قرارداد لازم با شرکت برنده مناقصه منعقد و کار بازسازی و مقاوم‌سازی این بنا از تیر ماه سال گذشته آغاز شد.
مدیرکل امور عمرانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور نیز درباره تغییرات ایجاد شده در طراحی جدید کتابخانه پارک‌شهر گفت: در بازسازی‌های در حال انجام، نمای بیرونی بنا و کاشی‌های فیروزه ای آن به طور کامل حفظ شده و ستون، تیر و سقف‌ها نیز تقویت شده‌اند. در قسمت سقف نیز با حفظ همان شکل گنبدی قبلی، تنها مصالح آجری آن برداشته شد و بتن جایگزین آن شده و هیچ گونه تغییر در شکل ظاهری بنا ایجاد نشده است.
هوتن والی نژاد یادآور شد: با توجه به ملاحظات سازمان میراث فرهنگی، ما امکان گسترش و افزایش بنا را نداشتیم، بر این اساس در طراحی صورت گرفته سعی کردیم بیشترین بهره‌برداری از فضای موجود را داشته باشیم و تمام بخش‌های آن را بر اساس استانداردهای کتابخانه‌ای طراحی کنیم. در این کتابخانه در طبقه همکف سالن مطالعه و بخشی از مخزن قرار داشت و طبقه زیرزمین هم به دلیل نیمه کاره ماندن عملیات مقاوم‌سازی در دوره های گذشته، بلااستفاده مانده بود. (تصویر پیوست) ما بر اساس استاندارهای جدید کتابخانه‌ای فضای طبقه همکف را به مخزن، بخش کودک و نوجوان، بخش نابینایان و بخش مرجع اختصاص دادیم. همچنین برخی اتاق‌های تحقیقاتی را نیز در این طبقه قرار دادیم. سرویس بهداشتی نیز به طبقه زیرین منتقل شد و سالن مطالعه با نورپردازی‌های استاندارد نیز در این بخش قرار گرفت.  
وی ادامه داد: در حال حاضر حجم سالن مطالعه این کتابخانه ۱۵۰ نفر در هریک از بخش‌های آقایان و بانوان است که بر اساس استانداردهای موجود علاوه بر نورپردازی و تهویه، یک راه خروج اضطراری مجزا برای هر سالن درنظر گرفته شده است. همچنین برای جابجایی افراد در میان طبقات زیرین و همکف نیز علاوه بر پله، آسانسور نیز درنظر گرفته شده است. به منظور ارتقای سیستم موتورخانه و تأسیسات برای کارایی بیشتر و مصرف انرژی کمتر، تاسیسات و دستگاه‌های جدید و به روز در نظر گرفته شده است.
والی نژاد درباره معماری داخلی این کتابخانه نیز توضیح داد: به لحاظ معماری تمام نمای دیوارها با آجر و سقف‌های داخلی کتابخانه با چوب طراحی شده تا با فضای قدیمی و میراث فرهنگی مجموعه هم‌خوانی داشته باشد و کف کتابخانه به صورت موکت درنظر گرفتیم تا فضای گرمی را برای مطالعه کنندگان ایجاد کند.
بر اساس اعلام مدیرکل امور عمرانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور تا پیش از این ۱۰تیر ماه تاریخ پایان پروژه درنظر گرفته شده بود که با توجه به تأخیرات در بحث تحویل پروژه، برخی مشکلات در روند صدور مجوزهای لازم و محدودیت‌های موجود برای تردد و فعالیت در مجموعه پارک شهر، امید است که این کتابخانه ظرف چند ماه آینده به بهره‌برداری برسد.